olasılıklı olmayan örnekleme yöntemleri

OLASILIKLI OLMAYAN ÖRNEKLEME

Örnekleme seçilen her bireyin seçilme olasılığı eşit değil.

1) Gelişi güzel örnekleme (Haphazard Sampling):

Araştırmacının saptanan örneklem büyüklüğüne göre herhangi bir şekilde evrenin bir parçasını seçmesidir.

Örneğin hastanede doktorların bir hastalık ile ilgili araştırma yaparken ilk gelen 200 hastayı alması. Maliyeti azdır, zamanı verimli kullanır, pilot çalışmalarda, ön test uygulamalarında kullanılabilir.

2)Kota örnekleme (Qouta Sampling):

Evren tabakalara ayrılır. Evrendeki ve her tabakadaki birey sayısı biliniyor olmalıdır.

Örneğin bir bölgede sosyal faaliyetlere Katılma sıklığı araştırılsın. Yaş gruplarına göre bölgede 500 kişi ile araştırma yapılsın. Bölge nüfusu 7000.  0-17 yaş arası nüfus 2000- 100 kişi seçilir. 18-64 yaş arası nüfus 4000-350 kişi seçilir. 65 yaş ve üzeri nüfus 1000-50 kişi seçilir.

3)Kartopu örnekleme (Snowball Sampling):

İlk önce evrende yer alan 1 birey rastgele seçilir. Bu birey 1. Birimdir. Bu bireye aynı evrende yer alan bir tanıdığı sorulur. Var ise bu bireye ulaşılır. Bu süreç istenilen örneklem hacmine ulaşılıncaya kadar sürdürülür.

4)Amaçsal/yargısal/güdümlü örnekleme (Judgement Sampling):

Araştırmacının, bilgi, görgü, düşünceleri doğrultusunda geliştirdiği amaca yönelik örnekleme yapmasıdır. Özellikle kamuoyu araştırmalarında kullanılmaktadır.

5)Yakalama- yeniden yakalama örnekeleme (Capture Sampling):

Çıkış noktası hayvan popülasyonlarının kestirimidir. Hayvanları tek tek  saymak yerine bu yöntem kullanılmış. Bu yöntemde doğada yaşayan A sayıda hayvan yakalanır, işaretlenir ve geri bırakılır. Bir süre sonra 2. Yakalamada b sayıda hayvan yakalanır. Bunların içinde a tane sayıda önceden işaretlenmiş hayvan bulunur. Buna göre evrendeki hayvan sayısı b tahmin edilir.

6)Dilim örnekleme (Chunk Sampling):

Evren çok geniş, örneklem birimlerine ulaşmak çok yüksek maliyet ise kullanılabilir. Evren dilimlere ayrılır ve 1 dilim seçilerek araştırmaya dahil edilecek birimler elde edilir. Evrenin homojen olması gerekir.

ÖRNEKLEMEYİ ZORUNLU KILAN SEBEPLER

1) Yığın içinde yer alan tüm birimlere sahip olamayabiliriz.

2) Yığın içinde yer alan birimleri ölçmek eylemi birimleri deforme edebilir.

3) Yığın birimlerinin tümünü ölçmek uzun zaman alabilir.

4) Yığın birimlerinin tümünü ölçmek yüksek maliyet gerektirebilir